БАРИМТЫГ ФОКУСЛАНА.

Н.Учрал: Төрийн өмчит компанид эрх зүйн реформ хийх гол зорилго нь хувийн хэвшлийн оролцоог хангах


Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Н.Учрал Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаас гарсан шийдвэрийн талаар мэдээлэл хийлээ.

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанд төрийн өмчит болон орон нутгийн өмчит компаниудын хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг танилцуулжээ.  Засгийн газар ирэх 7 хоногт төслүүдтэй танилцаж  УИХ-д өргөн мэдүүлэх юм байна. 

Түүний хэлснээр төрийн өмчит компаниудыг өр төлбөр хөрөнгийн харьцаагаар үнэлэхэд 99 компаниас 44 нь өр төлбөр хөрөнгийн харьцаагаараа эрсдэлтэй гарчээ.  Мөн  хөрөнгийн өгөөжийн эрсдэлээрээ 23 хувь нь дунд эрсдэлтэй, 20 хувь нь өндөр эрсдэлтэй гэж тогтоогдсон.

Улсын төсөвт 24.5 их наядын орлого бүрддэг. Төрийн өмчит компаниуд ногдол ашиг татвар хураамж хэлбэрээр төсөвт 5.8 их наяд төгрөгийн орлого бүрдүүлдэг. Зарлага нь улсын төсөвтэй харьцуулахад 75 хувийн зарлага гаргадаг. Улсын төсвийн зарлага 25 хувь байдаг. Мөн төсвөөс 70 тэрбумын татаас авдаг. Төрийн өмчит компани дээр шинэчлэл хийх зайлшгүй шаардлага үүсчээ.  

Орлогын 73.5 хувийг таван компани л бүрдүүлж, 4.75 хувийг ашигтай ажиллаж байгаа. 51 компани нийлээд 380 тэрбум төгрөгийн ашиг олдог, бусад 43 компани алдагдалтай ажилладаг. Нийтдээ 153 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай ажиллаж байна гэдэг аудитын дүгнэлт гарсан.

Мөн төрийн өмчит компаниуд хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тусгагдаагүй 158 арга хэмжээнд 318.9 тэрбум төгрөгийг зарцуулсан. Төлөвлөгдөөгүй зардал гаргасан гэсэн үг.

Мөн алдагдалтай ажилласан есөн төрийн өмчит компани 971.9 сая төгрөгийг үр дүнгийн урамшуулал нэрээр удирдлагадаа олгосон. Дүрэм журмаа барих дээр сул. Алдагдалтай ажиллаж байж, сургууль, цэцэрлэгийн нүхэн жорлонг буулгаж, орчин үеийн ариун цэврийн байгууламж барих төсөлд санхүүжилт олгодог.

“Эрдэнэс алт” компани бонд гаргаж, иргэний тэтгэвэр барьцаалсан 877 тэрбум төгрөгийг санхүүжүүлсэн зэрэг тооцоолоогүй зардал гаргасан.

Тийм учраас хуулийн хүрээнд хэд хэдэн асуудлыг шийдвэрлэнэ. Дотоод хяналтын тогтолцоог бэхжүүлнэ.  Төлөөлөн удирдах зөвлөлийг нээлттэй сонгон шалгаруулж, ашигт үйл ажиллагаатай холбоно.  Компани ашигтай ажиллаж байвал гүйцэтгэлтэй нь, бүэтцтэй нь уялдуулна. Нийгмийн хариуцлагын төсөл хөтөлбөрийн санхүүжилтийг компани ашигтай, ашиггүй ажиллаж байгаагаас нь хамаарч шийднэ. Алдагдалтай ажилладаг компани нийгмийн хариуцлагын ажлуудыг хийдэг, үр дүнгийн урамшуулал авдаг нь зохисгүй. Цаашдаа төр таван жилийн хугацаанд ямар бизнест оролцох, ямар бизнест оролцохгүй вэ гэдгээ хувийн хэвшилд танилцуулна.

Хувийн хэвшлийн ажиллах орчинг тодорхой болгоно. Ил тод нээлттэй засаглалыг бий болгох чиглэлээр 70 компанийг хамруулаад үзэхээр зургаахан хуулийн этгээд компанийн засаглалын кодыг үйл ажиллагаандаа хэрэгжүүлж байна. 316 хуулийн этгээдийг аваад үзэхэд мэдээллийг нээлттэй болгоогүй. Төсвийн хуулийн төслийг дагалдуулаад төрийн өмчит компанийн цалин хөлс урамшууллын тендерийн бүх мэдээллийг ил тод болгохыг үүрэг блгосон.

Мэдээллийг ил болгосны дараа их өгөгдөлд суурилсан шийдвэр гаргах бололцоог бий болгоно.

Улсын төсөвт үйлдвэрийн газар, аж ахуйн тоцоот газар, орон нутгийн өмчит компанийн статус ойлгомжгүй явж ирсэн. Компанийн хуулиар зохицуулагддаг болох ёстой. Компанийн хуулиар зохицуулагдсанаар төрийн өмчит компанийн засаглал нь ил тод нээлттэй, Төлөөлөн удирдах зөвлөлөөр  дамжуулж хувьцаа эзэмшигч нар бодлого үйл ажиллагаанд оролцдог байна.

Жишээ нь Үндэсний баялгийн сангийн тухай хууль хэрэгжсэнээр компани гэдэг статуст бүгд шилжвэл 34 хувийн ногдол ашиг Баялгийн санд хуримтлагддаг болно.

Зарим төрийн өмчит компани төрийн өмчит үйлдвэрийн газар гэдэг статустай учраас зарим нь ТУЗ -гүй ажиллагаа явуулдаг. ТУЗ байснаар дотоод аудиттай байна. Цаашдаа компани ашигтай байна уу, ашиггүй байна уу гэдгээр л үйл ажиллагааг нь хэмжье гэдэг зорилгоор төрийн өмчийн реформыг хийнэ.

Ил тод байдлыг хангуулахын тулд хүний нөөцийн бүрдүүлсэн сан дээр анализ хийгээд тухайн ажлын байран дээр хэн тохирох вэ гэдгийг хиймэл оюун ухаанаар сонгоно.

Төрийн өмчит компанид эрх зүйн реформ хийх гэж байгаа гол зорилго нь хувийн хэвшлийн оролцоог хангуулах гэж байгаа.

Нийт төрийн өмчит компанийн эргэлтийн ба эргэлтийн бус хөрөнгө 64.4 их наяд төгрөг болсон. Гэтэл энэ компаниуд 22.8 их наяд төгрөгийн өр төлбөртэй.

Эхний 10 компанийн өр төлбөр нь 17.7 их наяд. Төрийн өмчит компаниудад нийтдээ 58087 хүн ажиллаж байна. Ийм учраас төрийн өмчит компани ашиггүй ажиллаж байгаа тохиолдолд татан буулгахаас аргагүй. Нэгтгэн нийлүүлэх шаардлагатай бол нийлүүлнэ гэлээ 


0
angry
0
care
0
haha
0
liked
0
love
0
sad
0
wow

Шинэ мэдээ
Узбекистан Улсын Ерөнхий сайд Абдулла Ариповт бараалхлаа Өчигдөр
“WBA” холбооны төв Азийн аваргын бүсний төлөөх "Night of Champions, Ulaanbaatar-2025" тэмцээн энэ сарын 15-нд болно Өчигдөр
Өнөөдрөөс нөөцийн мах борлуулж эхэллээ Өчигдөр
Ирэх сарын 1-ээс автобусанд хугацаатай картаар зорчих боломжгүй болно Өчигдөр
1-р хороолол, Толгойт, Яармагт агаарын бохирдол хамгийн их байна 2025/02/07
Салхи секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ 2025/02/07
ЦЕГ: Хохирогчдын мэдээллийг нийтэд цацсан албан тушаалтанд хариуцлага хүлээлгэнэ 2025/02/07
Баян-Өлгий, Завхан, Увс аймгуудад зудын эрсдэл өндөр байна 2025/02/07
БЗД-д бүртгэгдсэн менингококкт халдварын сэжигтэй тохиолдлын хариу сөрөг гарлаа 2025/02/06
"О&К констракшн” ХХК-ийн ажилтнуудыг сургалтад хамруулав 2025/02/06
1-11 насны гурван хүүхэд, 37 настай эрэгтэйн хамт галд өртөж амиа алджээ 2025/02/06
Чингис хаан нисэх онгоцны буудлын замд өчигдөр 6 машин мөргөлджээ 2025/02/06
ҮЙЛ ЯВДАЛ: Татварын багц хуулийн шинэчлэлтэй холбоотой уулзалт болно 2025/02/06
Өглөөний 09 цагийн байдлаар Улаанбаатарт мэдрэгдэх температур -32 байна 2025/02/06
Сэрэмжлүүлэг: Маргаашаас хүйтний эрч улам чангарна 2025/02/05
Өвлийн уралдаанд 18 нас хүрээгүй хүүхдээр хурдан морь унуулахыг хориглолоо 2025/02/05
"Чингис хаан" нисэх буудлын замд олон тооны машин мөргөлдөж зам хаажээ 2025/02/05
Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд хоёр төрлийн карт уншигч ажиллуулж байна 2025/02/05
ЦЕГ: Согтуурсан үедээ найз залуугаа хөнөөсөн 15 настай охиныг саатуулан, байцааж байна 2025/02/05
Ихэнх нутгаар хүчтэй салхитай, хүйтний эрч нэмж чангарахыг анхааруулж байна 2025/02/05