БАРИМТЫГ ФОКУСЛАНА.

ЦХХХИЯ ХОРТОЙ КОДООР ДАХИН ХАКЕРДАХГҮЙ ГЭХ БАТАЛГААГҮЙГ АНХААРУУЛЛАА

Т. Санчирмаа
2024/11/13

Өнгөрсөн долоо хоногт “Интермед” эмнэлгийн мэдээллийн систем кибер халдлагад өртсөн талаарх мэдээлэл олон нийтэд ил болсон. Ингэхдээ файл барьцаалагч “Рансомвэйр” хэмээх хортой кодоор тухайн байгууллагын дата мэдээллийг хакерджээ.

Эрүүл мэндийн салбар нь хүний эмзэг мэдээллийг цуглуулж, хадгалж, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж буй онц чухал мэдээллийн дэд бүтэц. “Онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй байгууллага” гэдэг нь кибер аюулгүй байдал алдагдсанаар хэвийн үйл ажиллагаа нь доголдож, Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдал, нийгэм, эдийн засагт хохирол учруулж болох мэдээллийн систем, мэдээллийн сүлжээ бүхий байгууллагууд юм.


Дэлхийд 150 гаруй улсад ийм төрлийн хортой кодоор мэдээллийг хакердсан олон улс дамнасан бүлгэм бий болжээ. Ялангуяа, “Рансомвэйр” хэмээх халдлага нь 1989 оноос хөгжиж, өнөөдөр улам хүчээ авч, ДЭМБ-аас анхааруулах хэмжээнд хүрээд байна. Энэхүү халдлага манай улсын эрүүл мэндийн салбар руу довтолж, “Интермед” эмнэлэг өртөөд байгаа юм. Харамсалтай нь дээрх төрлийн хортой кодоор мэдээллийг олж авдаг үйлдэл дахин гарахгүй баталгаа алга. Учир нь ийм төрлийн гэмт хэрэгтнүүд дараагийн байгаа төлөвлөж, онилсон байдаг байна.



Өнгөрсөн жил 317 сая гаруй “Рансомвэйр” халдлагын оролдлого хийгдэж, 4500-5000 нь амжилттай болдог аж. Улмаар нэхэх мөнгөний хэмжээ жил бүр өсөж 2023 онд дунджаар 1.85 сая байсан бол 2.73 сая ам.долларт хүрчээ. 2023 оны байдлаар дээрх халдлагад хамгийн ихээр өртсөн салбарууд нь эрүүл мэндийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн үйлчилгээний салбарууд байна.

Хакеруудын халдлагыг зөвхөн мөнгөн дүнгээр хэмжээд зогсохгүй хүний аминд хүрсэн тохиолдол ч гарсан. Тодруулбал, 2020 онд Германы Дюссельдорьфын Их сургуулийн эмнэлэг халдлагын улмаас эмнэлгийн системүүд ажиллахаа больж, нэг өвчтөн амиа алджээ. Учир нь халдлагын улмаас тухайн өвчтөнд шуурхай тусламж үзүүлж чадаагүй байна.



Дээрх шиг харамсалтай нөхцөлийг үүсгэхгүйн тулд аливаа байгууллага эхний ээлжинд кибер аюулгүй байдлын эрсдэлийн үнэлгээ болон мэдээллийн аюулгүй байдлын аудит хийлгэх шаардлагатай. Мөн энэ хүрээнд ЦХИХХЯ, “Кибер халдлага зөрчилтэй тэмцэх нийтийн төв” УТҮГ-аас хамтран “Эрүүл мэндийн байгууллагуудын кибер аюулгүй байдал” хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж, эрсдэлтэй байдлыг хэрхэн үнэлэх, халдлагаас сэргийлэх арга замын талаар мэдээлэл өглөө. Түүнчлэн Кибер аюулгүй байдлаа хангахад дорвитой хөрөнгө оруулалт хийж, тусгай төсөв гаргаж, техник технологийн шинэчлэл хийж, төлбөртэй программуудыг ашиглаж хэвшихийг уриалав.




УИХ-ын 2021 оны намрын чуулганаар Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийг баталж, эрхзүйн орчныг нь бүрдүүлсэн. Улмаар Засгийн газрын 2022 оны 493 дугаар тогтоолоор “Кибер аюулгүй байдлын үндэсний стратеги”-ийг баталжээ. Олон улсын цахилгаан холбооны байгууллагаас 2024 онд гаргасан Кибер аюулгүй байдлын индексээр Монгол Улс 103-т эрэмбэлэгдсэн. Ингэхдээ хууль эрхзүйн шалгуураар өндөр оноо авсан боловч техник технологийн шинэчлэл, хүний нөөцийн чадавх сул байгаа нь тодорхой болжээ.


0
angry
0
care
0
haha
0
liked
0
love
0
sad
0
wow

Шинэ мэдээ
Узбекистан Улсын Ерөнхий сайд Абдулла Ариповт бараалхлаа Өчигдөр
“WBA” холбооны төв Азийн аваргын бүсний төлөөх "Night of Champions, Ulaanbaatar-2025" тэмцээн энэ сарын 15-нд болно 2025/02/07
Өнөөдрөөс нөөцийн мах борлуулж эхэллээ 2025/02/07
Ирэх сарын 1-ээс автобусанд хугацаатай картаар зорчих боломжгүй болно 2025/02/07
1-р хороолол, Толгойт, Яармагт агаарын бохирдол хамгийн их байна 2025/02/07
Салхи секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ 2025/02/07
ЦЕГ: Хохирогчдын мэдээллийг нийтэд цацсан албан тушаалтанд хариуцлага хүлээлгэнэ 2025/02/07
Баян-Өлгий, Завхан, Увс аймгуудад зудын эрсдэл өндөр байна 2025/02/07
БЗД-д бүртгэгдсэн менингококкт халдварын сэжигтэй тохиолдлын хариу сөрөг гарлаа 2025/02/06
"О&К констракшн” ХХК-ийн ажилтнуудыг сургалтад хамруулав 2025/02/06
1-11 насны гурван хүүхэд, 37 настай эрэгтэйн хамт галд өртөж амиа алджээ 2025/02/06
Чингис хаан нисэх онгоцны буудлын замд өчигдөр 6 машин мөргөлджээ 2025/02/06
ҮЙЛ ЯВДАЛ: Татварын багц хуулийн шинэчлэлтэй холбоотой уулзалт болно 2025/02/06
Өглөөний 09 цагийн байдлаар Улаанбаатарт мэдрэгдэх температур -32 байна 2025/02/06
Сэрэмжлүүлэг: Маргаашаас хүйтний эрч улам чангарна 2025/02/05
Өвлийн уралдаанд 18 нас хүрээгүй хүүхдээр хурдан морь унуулахыг хориглолоо 2025/02/05
"Чингис хаан" нисэх буудлын замд олон тооны машин мөргөлдөж зам хаажээ 2025/02/05
Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд хоёр төрлийн карт уншигч ажиллуулж байна 2025/02/05
ЦЕГ: Согтуурсан үедээ найз залуугаа хөнөөсөн 15 настай охиныг саатуулан, байцааж байна 2025/02/05
Ихэнх нутгаар хүчтэй салхитай, хүйтний эрч нэмж чангарахыг анхааруулж байна 2025/02/05